Σε υποκατάστημα τράπεζας, πριν μερικά χρόνια. Ουρά, αριθμοί προτεραιότητας, αναμονή. Ο τελευταίος έχει το 145. Κάποιος άγνωστος πλησιάζει και του προσφέρει το 95.
Ευγενική χειρονομία; Μάλλον όχι.
Ο παραλήπτης δεν έχει ζητήσει τίποτα. Δεν προηγήθηκε διάλογος, ούτε βλέμμα. Μόνο μια σιωπηλή παραδοχή εξουσίας: “Μπορώ να στο δώσω, γιατί μπορώ να παρακάμψω τον κανόνα”. Και μαζί, μια άλλη παραδοχή: ότι ο κανόνας είναι εκεί για να αγνοείται όταν δεν μας εξυπηρετεί.
Μικρή πράξη. Αθώα σχεδόν. Αλλά και χαρακτηριστική. Γιατί αυτός είναι συχνά ο τρόπος. Όχι μέσα από μεγάλα σκάνδαλα, αλλά με μικρές παραχωρήσεις που δεν φαίνονται. Κι όμως κοστίζουν.
Όταν το "δίκαιο" γίνεται υπόθεση μεταξύ δύο ατόμων και όχι υπόθεση όλων, η σειρά δεν έχει πια αξία. Ούτε η ισότητα. Ούτε η αναμονή.
Ο άνθρωπος που δέχτηκε την "προσφορά", αρνήθηκε. Όχι από ανιδιοτέλεια. Από ενόχληση. Επειδή κατάλαβε πως, αν το αποδεχτεί, κάτι χάνει. Όχι χρόνο, αλλά τη θέση του ως μέρος μιας κοινότητας που λειτουργεί με κανόνες.
Η παρατυπία δεν είναι πάντα κραυγαλέα. Δεν φωνάζει. Συχνά ψιθυρίζει. Ένα χαρτάκι με μικρότερο νούμερο. Ένα "έλα μωρέ, και τι έγινε".
Κι όμως, από εκεί ξεκινάει.
Αν κάτι μπορεί να αλλάξει, ίσως να είναι αυτό: Η μικρή άρνηση. Το "όχι" χωρίς εξήγηση. Η επιλογή να μείνεις στη σειρά.
Ακόμα κι αν είσαι τελευταίος.
Χρήστος Ξηρομερίτης